Na zdjęciu: Budynek administracyjno-gospodarczy w Kortau z charakterystyczną wieżą zegarową, źródło: Deutsche Heil Und Pflegeanstalten..., w kolorze dzięki stronie myheritage.com
To, jak wyglądało życie pensjonariuszy Kortau, opisuje dyr. Stoltenhoff w książce przedstawiającej szpitale psychiatryczne w całych Niemczech w obrazach i słowach pod red. Johannesa Breslera. Opis Kortau jest w tomie drugim, z roku 1912. Początkowo Stoltenhoff opisuje, gdzie jest zlokalizowany zakład, jaką ma powierzchnię, ilu pacjentów może przyjąć i co dobudowano na początku XX w. Następnie, po tych technicznych aspektach charakteryzuje pensjonariuszy: są to głównie pacjenci nerwowi i niespokojni, gdyż tych łagodniejszych nie umieszczano w zakładzie. W związku z tym dyrektor potrzebował zatrudnić znacznie więcej pielęgniarzy i pielęgniarek – wylicza, że na 6 chorych przypada 1 pielęgniarka.
Życie w kortowskim zakładzie
To, jak wyglądało życie pensjonariuszy Kortau, opisuje dyr. Stoltenhoff w książce przedstawiającej szpitale psychiatryczne w całych Niemczech w obrazach i słowach pod red. Johannesa Breslera. Dyrektor opisuje koszty budowy, charakteryzuje pacjentów Kortau, organizację zakładowego życia i pracę lekarzy oraz pielęgniarzy.
Na zdjęciu: Kortowskie ogrody, źródło: Allensteiner Heimatbrief, Weinachten 2006; w kolorze dzięki hotpot.ai
Następnie Stoltenhoff pisze:
Zniesienie izolacji wpłynęło korzystnie na całe życie zakładu, tylko w ten sposób personel pielęgniarski teoretyczny do tego czasu nakaz troskliwego obchodzenia się z pacjentami, mógł wdrożyć w życie w pełnej praktyce. Zniesienie izolacji było możliwe dzięki utworzeniu stałych łaźni, które są szeroko i skutecznie wykorzystywane do uspokojenia chorych. Zniesienie izolacji sprawiło, że tzw. cele, które do tej pory były wykorzystywane do izolowania, stały się zbędne, a ich przekształcenie w przyjazne, wygodne izby chorych rozpoczęło się i zostanie zakończone w przyszłym roku.
Następnie Stoltenhoff pisze:
Zniesienie izolacji wpłynęło korzystnie na całe życie zakładu, tylko w ten sposób personel pielęgniarski teoretyczny do tego czasu nakaz troskliwego obchodzenia się z pacjentami, mógł wdrożyć w życie w pełnej praktyce. Zniesienie izolacji było możliwe dzięki utworzeniu stałych łaźni, które są szeroko i skutecznie wykorzystywane do uspokojenia chorych. Zniesienie izolacji sprawiło, że tzw. cele, które do tej pory były wykorzystywane do izolowania, stały się zbędne, a ich przekształcenie w przyjazne, wygodne izby chorych rozpoczęło się i zostanie zakończone w przyszłym roku.
Potem opisuje życie zakładu: w szpitalnej kaplicy każdego tygodnia odbywa się jedno nabożeństwo ewangelickie i jedno katolickie – więc kaplica jest wspólna dla obu wyznań. Prywatna opieka duszpasterza jest świadczona na prośbę pacjenta lub krewnych. Dzięki opracowaniu prof. ks. kan. Kopiczko wiemy, że msze katolickie odbywały się co drugi tydzień. Starozakonni zaś uczęszczają do synagogi w Olsztynie i nie są chowani na cmentarzu wielowyznaniowym w Kortau, tylko na olsztyńskim kirkucie. Cztery razy do roku z okazji różnych świąt (np. urodziny cesarza) odbywały się tańce, a do Kortau zajeżdżały trupy teatralne. Część pacjentów i pielęgniarzy założyła nawet chór.
Na zdjęciu: wnętrze kaplicy wewnątrz budynku głównego w Kortau, źródło: Deutsche Heil Und Pflegeanstalten..., w kolorze dzięki stronie myheritage.com
Bibliografia
Kopiczko, Andrzej (2003): Życie kościelno-religijne katolików w Olsztynie w XIX i na początku XX wieku, w: Olsztyn 1353-2003, red. Stanisław Achremczyk i Władysław Ogrodziński. wyd. 1. Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, 251–253
Stoltenhoff, Adolf (1912): Provinzial Heil- und Pflegeanstalt in Kortau bei Allenstein, w: Deutsche Heil Und Pflegeanstalten Für Psychischkranke In Wort Und Bild, red. Johannes Bresler. Halle (t. 2), s. 177–182.
Bibliografia
Kopiczko, Andrzej (2003): Życie kościelno-religijne katolików w Olsztynie w XIX i na początku XX wieku, w: Olsztyn 1353-2003, red. Stanisław Achremczyk i Władysław Ogrodziński. wyd. 1. Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, 251–253
Stoltenhoff, Adolf (1912): Provinzial Heil- und Pflegeanstalt in Kortau bei Allenstein, w: Deutsche Heil Und Pflegeanstalten Für Psychischkranke In Wort Und Bild, red. Johannes Bresler. Halle (t. 2), s. 177–182.
Czytaj dalej
Złota era zakładu w Kortowie
Na początku XX w. zmiany w psychiatrii doprowadziły do tego, iż cele i izolatki zastąpiono dużymi salami dla chorych, zmieniło się też podejście do pacjenta. Ten czas rozkwitu Kortau przypadał na rządy dyrektora Stoltenhoffa. Zakład stał się jednym z największych i najnowocześniejszych w Prusach Wschodnich. Na jego planie powstał zakład psychiatryczny Kocborowo.Kortau w czasie I wojny światowej
W czasie I wojny światowej Kortau stało się rezerwowym lazaretem wojennym. Armia rosyjska, która znalazła się na tych ziemiach oszczędziła cywilów i ominęła szpitale. Po wojnie dyrekotrzy zakładu w Kortau zmieniali się – następcą Stoltenhoffa został dr. Friedrich Lullies.