1939-1941
Akcja „T4”
Program „eutanazji” i jego wschodniopruskie preludium, ośrodki zagłady, śmierć w komorach gazowych, Soldau...
Początki programu „eutanazji”
Hitler i jego najbliżsi współpracownicy na miesiące przed wybuchem II Wojny Światowej opracowali i wdrożyli w życie konkretne akty prawne, które pozwoliły nazistom na dokonanie mordu na setkach tysięcy chorych, dorosłych i dzieci. To pokłosie trwającego od lat programu sterylizacji.
Czołowi sprawcy „eutanazji”
Przeprowadzeniem „eutanazji” osób chorych psychicznie zajmowała się specjalna komórka kancelarii Führera, w skład której wchodzili najbardziej zaufani Hitlera. Powołano Komitet Eutanazyjny składający się z trzech psychiatrów – to oni decydowali o śmierciu lub życiu pacjentów. Wykonawcą jego zadań w Prusach Wschodnich był dr Friedrich Mauz.
Akcja „Lange” – preludium
Zagłada chorych psychicznie w Prusach Wschodnich nie zaczęła się od „Akcji T4”, a została poprzedzona regionalną akcją „Lange”, nadzorowaną przez SS. W jej wyniku co najmniej 300 pacjentów z Kortau zostało przeniesionych do obozu koncentracyjnego w Soldau (Działdowo) i tam zabitych. Na tej zbrodni zyskało wiele instytucji, nie tylko regionalnych, ale i centralnych.
Akcja „T4” w Kortau
Z Berlina do Kortau dotarły kwestionariusze kwalifikacyjne, które dyrektor zakładu zobligowany był wypełnić. Z Kortau trafiły one przez Królewiec do Berlina, gdzie Komitet Eutanazyjny podejmował decyzje o „przeniesieniu” wybranych pacjentów – tak rozpoczynała się ich tragiczna droga do komór gazowych w ośrodkach zagłady.